Het Fochteloërveen, een van de laatste hoogveengebieden in Nederland op de grens van Friesland en Drenthe, verdroogt. Om te voorkomen dat het hoogveen verdwijnt en daarmee de biodiversiteit afneemt, is ingrijpen noodzakelijk. Natuurmonumenten treft maatregelen om dit bijzondere Natura 2000-gebied voor de toekomst te kunnen behouden.
Kadeherstel voor verbeteren van de waterhuishouding
Het herstellen van kades in het natuurgebied is één van de maatregelen die wordt genomen. De kades voorkomen dat water weglekt en het hoogveen verdroogt en verdwijnt. Door de aanleg van nieuwe kades wordt regenwater vastgehouden en verdere verdroging voorkomen. Meer informatie over de achtergrond van het kadeherstel is te lezen op de website van Natuurmonumenten.
Natuurherstel ‘zonder’ uitstoot
Het kadeherstel is in het najaar van 2022 van start gegaan. Er is al ruim 20 kilometer kade gerealiseerd. Natuurmonumenten wilde voor de tweede uitvoeringsfase van dit project graag inzetten op het gebruik van emissiearme machines. Dit om de uitstoot van CO2 en stikstof tijdens de werkzaamheden te beperken. De tweede fase wordt emissiearm uitgevoerd. Het streven is om een emissiereductie van ten minste 85% te bewerkstelligen ten opzichte van de traditionele uitvoeringsmethode.
Realisatie combinatie ‘Groene kade’
De uitvoering van deze fase is door Natuurmonumenten gegund aan een drietal partijen. Avitec, Oenema Groep en Gebroeders Kok vormen samen met Natuurmonumenten het samenwerkingsverband ‘Groene Kade’. Rense Bosker, projectleider van Avitec, zegt hierover; “Inmiddels trekken we al een tijd lang samen op voor de voorbereidingen van de werkzaamheden. De samenwerking is erg prettig en we kijken uit naar de uitvoering van dit project samen met Oenema, Gebroeders Kok en Natuurmonumenten”.
Uniek project
“Wat dit project zo bijzonder maakt is dat we iets gaan doen wat, voor zover ons bekend, nog niet eerder is gedaan. We gaan gebruik maken van elektrische transportbanden die zand en leem vanaf het zanddepot door het Fochteloërveen transporteren. Voor het ontwerp, de bouw en installatie van de transportband hebben we de firma Mesken ingeschakeld. Zij hebben de afgelopen maanden ontzettend veel werk verzet om de onderdelen voor de transportbanden op tijd af te krijgen”. Projectleider Rense en collega Emiel Houwen (uitvoerder) zijn sinds halverwege september druk met het begeleiden van de opbouw van de transportbanden in het Fochtelooerveen. “Echt een uniek project, bijzonder om hieraan mee te mogen werken”, zegt Emiel.
Elektrische transportbanden
Het zand en leem, dat gebruikt wordt voor de nieuwe kades, wordt straks door middel van elektrische transportbanden vanaf het zanddepot over de hoofdkade naar het centrale deel van het Fochteloërveen getransporteerd. Deze transportbanden hebben een lengte van in totaal zo’n twee kilometer. Dit betekent geen uitstoot, minder geluidshinder en daarmee zo weinig mogelijk verstoring van de natuur. Het zand en leem komt in een trechter (stortbunker) op een overslagpunt en wordt van daaruit vervoerd naar de plaats van verwerking.
Emissiearm
Voor het ontgraven van grond en veen en het verwerken van zand en leem in de kades worden volledig elektrische kranen gebruikt. Voor het vervoer van deze grondstoffen vanuit het overslagpunt in het centrale deel naar de locaties waar de kades worden aangelegd, zetten we tractoren op waterstof in. Het uitvoerend personeel rijdt dagelijks met elektrisch vervoer naar de projectlocatie en bij de opbouwplaats voor de transportbanden staat een zelfvoorzienende, duurzame schaftwagen. De nieuwe kades worden met zand aangelegd. Voor de waterkering wordt aan de hoogwater zijde een leemlaag aangebracht. Vervolgens wordt het weer afgedekt met veen. De kade gaat op in het landschap, heideplagsel wordt over het zanddeel gestrooid waardoor de kades weer zullen begroeien.
Bereikbaarheid
Om het fiets en wandelverkeer in het gebied ongestoord doorgang te geven, wordt een doorfietsbare zeecontainer geplaatst. De transportband zal op dit punt over het fietspad geleid worden. Op deze manier ondervinden bezoekers van het natuurgebied zo weinig mogelijk hinder van de werkzaamheden. De werkzaamheden zullen niet het gehele jaar door plaatsvinden. Tijdens het broedseizoen wordt niet gewerkt.
Start kadeherstelwerkzaamheden
Naar verwachting is de opbouw van de transportband in november klaar en zullen de kadeherstelwerkzaamheden eind november opgestart worden.
Actuele informatie over dit unieke project is te vinden op de website van Natuurmonumenten en op onze website (Projecten) en social media kanalen zullen we regelmatig een update plaatsen.
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door Regio Groningen-Assen.
www.regiogroningenassen.nl
